Warsztat to nie tylko urządzenia, maszyny. Niewątpliwie wsparciem pracy warsztatu jest oprogramowanie. Co do zasady programy wykorzystywane w bieżącej działalności warsztatu możemy podzielić na takie, które są używane do zarządzania warsztatem oraz na takie, które wspierają warsztat z zakresu danych technicznych, doboru części czy diagnostyki. Korzystanie z profesjonalnego oprogramowania to nie tylko łatwiejsza i szybsza diagnostyka, ale przede wszystkim dostęp do danych technicznych, regulacyjnych, oraz możliwość zapewnienia klientowi warsztatu skutecznej obsługi naprawy jego pojazdu.

Autorem artykułu jest Małgorzata Miller, radca prawny, od kilku lat świadcząca usługi prawne dla branży motoryzacyjnej, członek Stowarzyszenia Prawników Rynku Motoryzacyjnego.

Warsztat zamawiający oprogramowania ma oczywiście świadomość, że legalne korzystanie to konieczność zawarcia umowy przenoszącej autorskie prawa majątkowe albo umowy licencji. Umowa licencji powinna określać pola eksploatacji, na których nastąpiło upoważnienie osoby trzeciej do korzystania z chronionego utworu. Podmiotem udzielającym licencji (licencjodawcą) może być osoba, której przysługują autorskie prawa majątkowe, lub licencjobiorca, któremu uprawniony z tytułu autorskich praw majątkowych w umowie licencyjnej zezwolił na udzielanie dalszych licencji (sublicencji). Należy pamiętać, że zakup licencji wielostanowiskowej zazwyczaj będzie uprawniał do dowolnej liczby instalacji w ramach jednej lokalizacji firmy. Zazwyczaj obejmuje aktualizację programu, oraz dokonywane ulepszenia. Nierzadko wykonawca oprogramowania nie chce przenosić autorskich praw majątkowych, ponieważ jeżeli je sprzeda, nie będzie mógł udzielać licencji innym podmiotom z branży motoryzacyjnej. Obie umowy są przedmiotem regulacji znajdujących się w ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. o prawach autorskich i prawach pokrewnych.

Nie można jednak wykluczyć zawierania innych umów, opartych na przepisach Kodeksu cywilnego, jak np. umowy dzierżawy. W umowie dzierżawy elementem istotnym jest zobowiązanie wydzierżawiającego do oddania rzeczy do używania oraz pobierania pożytków, natomiast dzierżawca zobowiązuje się do płacenia czynszu.

Warsztat jako dzierżawca oprogramowania wstępuje w prawa i obowiązki wydzierżawiającego. Dzierżawca ma uprawnienie do żądania najnowszej wersji oprogramowania, poprawek, i wsparcia technicznego przez cały okres trwania dzierżawy, w zamian za comiesięczną opłatę. Są to koszty prowadzonej działalności gospodarczej, które mogą być odpisane od podatku dochodowego. Umowę dzierżawy można rozwiązać z zachowaniem terminu wypowiedzenia, chyba że umowa jest zawarta w formie pisemnej z datą pewną i na czas oznaczony. W tym przypadku nie ma ryzyka dla warsztatu, gdy po stronie wydzierżawiającego wystąpią zmiany podmiotowe. Jeżeli chodzi o czas trwania umowy licencji, to warto zwrócić uwagę na fakt, że zawarta na czas oznaczony powyżej 5 lat przekształca się w licencję na czas nieoznaczony z możliwością wypowiedzenia jej w każdej chwili. Tymczasem w przypadku dzierżawy takie przekształcenie następuje dopiero po 30 latach. Kodeks cywilny dopuszcza również dzierżawę praw. Przedmiotem dzierżawy praw może być prawo o charakterze majątkowym i dawać możliwość pobierania pożytków prawnych.