Istnieją również okoliczności, kiedy cudzoziemiec będzie uprawniony do wykonywania pracy na terenie Polski bez konieczności uzyskania zezwolenia. Zatrudnienie jest wówczas dopuszczalne z uwagi na status osoby bądź państwo jej pochodzenia, np. gdy cudzoziemiec posiada status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej, posiada zezwolenie na pobyt stały w Rzeczypospolitej Polskiej, bądź jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, czy posiada w Rzeczypospolitej Polskiej zezwolenie na pobyt czasowy w celu kształcenia się na studiach. Takie przypadki określa ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1265 ze zm.).

Legalność pobytu

Drugą równie istotną kwestią jak legalne zatrudnienie jest legalny pobyt na terytorium Polski. Należy pamiętać, że zezwolenie na pracę nie legalizuje pobytu cudzoziemca. Jednym z obowiązków warsztatu zatrudniającego takiego pracownika jest sprawdzenie, czy posiada ważny dokument uprawniający do pobytu w Polsce, a także zrobienie kopii tego dokumentu i przechowywanie jej przez cały okres zatrudnienia. Pracodawca winien każdorazowo upewnić się, że z tytułem pobytowym cudzoziemca może wiązać się uprawnienie do podejmowania pracy na terytorium RP. Dokumenty, takie jak wiza turystyczna, tranzytowa czy wydana w związku z korzystaniem z ochrony czasowej, nie są odpowiednie do podejmowania pracy na terytorium RP. Natomiast wiza Schengen lub wiza krajowa, wydane w celu świadczenia pracy, również na podstawie oświadczenia czy zezwolenia na pracę sezonową, będą uprawniały do legalnej pracy w Polsce po uzyskaniu tytułu do pracy. Legalny pobyt uprawniający do starania się o uprawnienie do wykonywania pracy stanowi również zezwolenie na pobyt czasowy. Natomiast zezwolenie na pobyt stały i zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE wydawane są na czas nieoznaczony i uprawniają do podjęcia legalnej pracy w Polsce. Cudzoziemiec występuje o wskazane zezwolenia za każdym razem po spełnieniu przesłanek określonych w ustawie z 12 grudnia 2003 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2094 ze zm.).

Obowiązki pracodawcy związane z zatrudnieniem cudzoziemca

Pracodawca zatrudniający cudzoziemca ma wobec niego takie same obowiązki jak wobec obywatela polskiego w zakresie: zapewnienia minimalnego wynagrodzenia, zgłoszenia w ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia pracy do ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego oraz comiesięcznego terminowego odprowadzania do ZUS składek odpowiedniej wysokości, a także obliczania, pobierania i wypłacania zaliczek na podatek dochodowy i przestrzegania przepisów kodeksu pracy.